ถ้าอยากให้เด็กปรับผู้ใหญ่ก็ต้องเปลี่ยนก่อน

บทความโดย โดย พญ.เบญจพร ตันตสูติ เข็นเด็กขึ้นภูเขา

หลายๆครั้งที่ผู้ใหญ่ไม่สามารถจัดการปัญหาพฤติกรรมของเด็กได้ เป็นเพราะปัจจัยบางอย่างจากตัวของผู้ใหญ่เอง อย่างความขัดแย้งระหว่างผู้ใหญ่และเด็ก ส่วนใหญ่เกิดขึ้นเพราะเรื่องเล็กๆน้อยๆ แต่เพราะอารมณ์โกรธ หงุดหงิดที่ค่อยๆเกิดขึ้นของทั้งเด็กและผู้ใหญ่ ทำให้เรื่องเล็กกลายเป็นเรื่องใหญ่ ได้บ่อยๆ ถ้าผู้ใหญ่ซึ่งถือว่ามีทั้งคุณวุฒิและวัยวุฒิที่มากกว่า สามารถควบคุมอารมณ์โกรธได้ เรื่องต่างๆ อาจจะจบแบบสบายใจกันทุกฝ่าย

ยกตัวอย่าง เหตุการณ์หนึ่ง

เด็กผู้ชายที่ฉลาด แต่ก็ใจร้อนมากๆคนหนึ่ง สมมติว่าชื่อ พายุ พายุเรียนอยู่ชั้นป.1 เพราะเป็นเด็กที่ฉลาด ทำให้ชอบซักถามครูด้วยเรื่องที่สงสัย หรือ ถามครูในเรื่องระเบียบกฏเกณฑ์ต่างๆ เสมอ ว่าทำไมต้องทำแบบนั้น แบบนี้ ครูบางคนจะมองว่า พายุดื้อ ไม่เชื่อฟัง ชอบลองดี ทั้งที่จริงๆ เขาก็แค่สงสัย ต้องการเหตุผล หรือคำอธิบายมากกว่าคนอื่น แต่ครูก็ไม่เข้าใจ

จนวันหนึ่ง ขณะที่กำลังเข้าแถวอยู่กลางสนามหญ้าของโรงเรียน แดดร้อนมาก พายุถามครูว่า

"ครูครับ เพราะอะไร เราจึงต้องเข้าแถวกลางแดด ร้อนขนาดนี้ เราน่าจะไปเข้าแถวในโรงยิม ผมว่าดีกว่าตั้งเยอะ"

ครูคงจะรำคาญ จึงตอบไปสั้นๆว่า 

"ไม่ต้องพูดมาก รีบๆไปเข้าแถว"

เพราะไม่พอใจในคำตอบ จึงเดินออกมาจากแถว ครูเห็นจึงตะโกนไปว่า 

"ไปเข้าแถวเดี๋ยวนี้ ทำไมชอบสร้างปัญหาให้ครู ถ้าไม่เชื่อ ครูจะทำโทษ ยืนตากแดดจนถึงเที่ยง จะเอามั้ย"

เขาได้ยินเต็มสองหู แต่ทำเป็นไม่สนใจ ไม่ยอมเดินไปเข้าแถว ครูยิ่งโกรธ เดินเข้าไปจับและกระชากดึงตัวเขามาเข้าแถว พายุสะบัดตัวและปัดมือครูออก 

ครูยิ่งโกรธมากขึ้น จึงฟาดไปที่ไหล่ของพายุหนึ่งครั้ง แต่ก็ทำให้เจ็บพอที่จะน้ำตาซึม แล้วก็เพราะโกรธที่ครูตี เขาผลักครูเซล้มลงไปกับพื้น แว่นครูหล่นลงไปที่พื้น แว่นพังครูก็เจ็บ พายุไม่ได้ตั้งใจ และรู้สึกผิด 

แต่อย่างไรก็ตาม สรุปว่าเรื่องจบลงที่ พายุถูกทำทัณฑ์บน 

จริงๆ แล้ว ถ้าย้อนเวลากลับไปได้ และครูตอบพายุไปว่า

"ครูรู้ว่าเธอคงจะร้อนมาก เพราะแดดวันนี้จัดเหลือเกิน แต่การเข้าแถวถือว่าเป็นกฎที่นักเรียนทุกคนต้องทำ ข้อเสนอของเธอที่ว่าน่าจะไปเข้าแถวที่โรงยิมก็ฟังดูน่าสนใจดี แต่วันนี้คงจะไม่ทัน คงจะต้องเข้าแถวในสนามตามเดิมก่อน"

เหตุการณ์ก็อาจจะไม่บานปลายขนาดนี้ 

ถ้าเรารับฟังและเข้าใจกันมากขึ้น บางที่เราก็จะลดความขัดแย้งต่างๆที่ไม่จำเป็นลงได้ ซึ่งหมอก็หวังว่า ผู้ใหญ่ เช่น พ่อแม่ คุณครู จะควบคุมอารมณ์และสถานการณ์ได้ดีกว่าเด็กๆที่เราดูแลอยู่ อย่าลืมว่าเด็กจะเรียนรู้จากแบบอย่างที่เห็น ถ้าผู้ใหญ่สามารถควบคุมอารมณ์ และจัดการได้อย่างเหมาะสม เด็กก็จะเรียนรู้ ซึมซับ และทำตามได้ในที่สุด

ถ้าอยากให้เด็กดีขึ้น บางครั้งผู้ใหญ่ก็ต้องเปลี่ยน/ปรับปรุงตัวเองด้วยเหมือนกัน